Origineel gepubliceerd op Doorbraak en in het Reformatorisch Dagblad.
Onlangs, op 13 april, toen veel burgers zich verzamelden voor de eredienst op Palmzondag, lanceerde Rusland een raketaanval op de noordoostelijke stad Soemy, Oekraïne, waarbij ten minste 34 mensen omkwamen, waaronder velen op weg waren naar de kerk. Ook meerdere kerken hebben aanzienlijke schade opgelopen. Een video van de verstoring van de ochtenddiensten ging viraal op sociale mediaplatforms.
De aanval werd veroordeeld door leiders over de hele wereld, waaronder de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio, die de actie van Rusland “gruwelijk” noemde. De Amerikaanse senator Tom Cotton zei dat de brute oorlogsmisdaad “een herinnering is aan de verdorvenheid van Poetin”. Generaal Keith Kellogg, door president Trump aangesteld als speciaal gezant voor Oekraïne, zei dat de actie “elke grens van fatsoen overschrijdt”. Ook de premiers van Engeland, Frankrijk en Canada, en ja zelfs ons land, veroordeelden unaniem de aanval.
Die aanval is tragisch genoeg nog maar eens een manier waarop het binnenvallende leger de christelijke bevolking van Oekraïne al een hele tijd aanvalt. In bezette gebieden arresteert Rusland vaak priesters en predikanten en staat ze alleen Russisch-orthodoxe erediensten toe, onder het mom van de beschuldiging dat zij westerse spionnen zouden zijn. Ze worden gemarteld, gevangen gezet en vaak vermoord. Volgens Defenders of Faith in Oekraïne zijn 640 religieuze plaatsen beschadigd.
Russische troepen hebben geprobeerd lokale christelijke getuigenissen uit te wissen telkens ze steden binnevielen. Volgens Yarislav Pyzh, president van het Oekraïense Baptist Theological Seminary in Lviv, zijn 400 van de 2.300 baptistenkerken in Oekraïne al door de Russen verwoest. Als je daar de Rooms-katholieke en andere christelijke kerken bijtelt lijkt het inderdaad te gaan om een systematisch aanval op alles wat niet-Orthodox christelijk is.
Hoewel de oorlog hun land heeft gedecimeerd, zien kerken in Oekraïne dat vele mensen tot geloof komen. Een nieuwe documentaire, Faith Under Seige, die onlangs werd uitgebracht, belicht de voortdurende strijd van de kerken in dit oorlogsgebied.
Voor veel kerkleiders in Oekraïne is de oorlog tussen Rusland en Oekraïne, die in 2022 begon, dan ook een doelgerichte oorlog tegen het christelijk getuigenis. Oekraïne wordt vaak “De Bijbelgordel” van Oost-Europa genoemd, met honderdduizenden gelovigen, en het is een centrum voor zendingsactiviteiten en gemeentestichting in heel Europa.
Franklin Graham, wiens organisatie Samaritan’s Purse voortdurend hulp- en bedieningswerk heeft in Oekraïne, stelde: “Er zijn daar vandaag de dag zoveel geweldige christelijke leiders, gemeenten, leraren en kerkwerkers, die hun gemeenschappen dienen in deze tijden van extreme ontberingen en gevaar. Ze zijn onbevreesd voor het evangelie.”
Anderzijds zijn er ook steeds meer beschuldigingen dat ook in Oekraïne zelf de geloofsvrijheid zou beperkt worden en kerken zouden gesloten worden, maar dan tegenover de Russisch Orthodoxe Kerk. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky gaf tijdens een interview met Daily Wire mede-oprichter Ben Shapiro toe dat Oekraïne hard is opgetreden tegen sommige christelijke leiders en kerken waarvan zijn regering denkt dat ze banden hebben met Rusland. Hij ontkende de bewering dat Oekraïne religieuze vrijheid onderdrukt, maar: “De kerk in Moskou is gewoon een ander agentschap van de KGB”, stelde hij fors in het interview. “Iedereen weet dat de speciale diensten van Rusland de Orthodoxe kerk onder controle hebben. En dat kan niet. Daarom hebben wij in 2024 een wet heeft aangenomen die kerken en religieuze groeperingen met banden met Moskou verbiedt.”
Aanleiding van die wet was dat in maart 2024 de Russische Wereldvolksraad, onder leiding van de Russisch-orthodoxe kerkpatriarch Kiril, de invasie van president Vladimir Poetin in Oekraïne bestempelde als een “heilige” onderneming. Het decreet, gepubliceerd door het Patriarchaat van Moskou, omschreef de oorlog als Rusland dat vecht tegen het “criminele regime van Kiev” en het westerse “satanisme”, en noemde het een “speciale militaire operatie”.
Het is duidelijk dat de lokale bevolkingen, zowel in Rusland al in Oekraïne, snakken naar de vrijheid om God een plaats in hun leven te geven en steun te vinden bij elkaar en in de kerk om hun leed samen te kunnen dragen.